در کتابت قرآن با مؤسسه «ملک فهد» عربستان رقابت میکنیم/ قلم به امری نامرئی تبدیل شده
نشست رسانهای رونمایی از مصحف قرآن کریم به قلم واضح، پیش از ظهر امروز در نگارخانه لاله برگزار شد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نشست رسانهای رونمایی از مصحف قرآن به قلم واضح، پیش از ظهر امروز با حضور رضا بختیاری فرد و امید امامیان؛ طراحان قلم واضح، محسن سلیمانی؛ مدیر هنری و طراح مصحف و وحید عزیزینژاد؛ بنیانگذار طرح قرآن واضح در نگارخانه لاله برگزار شد. در ادامه، مشروح سخنان مطروحه در این نشست را از نظر میگذرانید:وحید عزیزینژاد: حدوداً 4 سال است که کار کتابت قرآن کریم را با دل و فکرمان آغاز کردهایم؛ این کار تا جایی پیش رفت که خودمان را راضی کرد و در ادامه تصمیم گرفتیم حاصل آن را به معرض دید دیگران هم بگذاریم.
-ماهیت این کار، تجاری نیست و جنبه تبلیغاتی ندارد؛ بلکه فکر میکنیم ناظر به رفع یکی از نیازهای مردم است؛ ما در پی رفع آن دسته از نیازهای جامعه هستیم که به روشهای سنتی پاسخ داده میشوند و در راستای پاسخگویی بهتر به این نیازها، به راهکارهای نوآورانه فکر میکنیم.
-در حوزههای فرهنگی و مذهبی که یکی از نیازهای اساسی مردم کشور ما است، لزوم آگاهی درباره علوم قرآنی محسوس است اما بخش خصوصی آنچنان که باید به این عرصه ورود نکرده است و بیشتر کارهای انجام شده در این حوزه شکلی دولتی یا نیمه دولتی دارند.
-از سال 1395 به این موضوع فکر کردیم که با چه ابزاری میتوان کسر قابل توجهی از مردم دنیا را با خوانش قرآن و ارتباط با معانی قرآنی ترغیب کرد؛ یکی از موانع موجود در این راستا این بود که ما خط مناسبی برای کتابت قرآن کریم که بتوان در فضای وب از آن استفاده کرد، نداشتیم؛ این مسئله را با دوستان طراح فونت مطرح کردیم و پس از مدتی خط واضح تولید و نسخه تحت وب آن در سال 1396 رونمایی شد.
-عطف به استقبال خوبی که از این قرآن تحت وب شد و بازخوردهای خوبی که از مخاطبان گرفتیم، تصمیم به انتشار نسخه چاپی آن گرفتیم که این کار هم حدوداً 2 سال زمان برد و اکنون نسخه چاپی قرآن به قلم واضح آماده رونمایی است.
-این پروژه، پروژهای بینالمللی است و میتواند در هر کشوری نشر یافته و مورد استفاده قرار گیرد؛ اکنون رقیب جدی ما در بحث کتابت قرآن کریم مرکز «ملک فهد» عربستان است و با این مرکز رقابت میکنیم.
-قرآنی که ما تدوین کردهایم، تمامی ویژگیهای مورد نیاز قاریان و حافظان کتاب وحی را در خود دارد؛ علاوه بر این، متناسب با نیازهای عموم جامعه طراحی شده است.
محسن سلیمانی: سالها است که در کشور ما کار تیمی کردن به ویژه از نوع هنری آن با موانع زیادی مواجه است.
-قرآن؛ به عنوان معجزهای الهی به قدری برای ما مسلمانان حائز اهمیت است که تاکنون در مقوله خوشنویسی آن کارهای زیادی انجام دادهایم و خوشنویسان ایرانی در این راستا نقش بهسزایی ایفا کردهاند.
-هنرمندان مسلمان در خوشنویسی و معماری پیشرو بودند و این دو هنر در زمره هنرهای مقدس مسلمانان به شمار میآمدند؛ قرآنسازی هم در کنار این دو هنر جایگاه مهمی داشته و نکته حائز اهمیت برای ما این است که این هنر هرگز فراموش نشده و تاکنون نیز مورد توجه قرار گرفته است.
-ما در هنر سنتی میگوییم که باید ریشهمان در گذشته باشد، در حال زندگی کنیم و نگاهمان به آینده باشد؛ متأسفانه برخی هنر سنتی را بد تعریف میکنند و آن را در مقابل هنر مدرن قرار میدهند.
-ما در کتابت این قرآن سعی کردیم از شیوههای طراحی مدرنی استفاده کنیم که ساختار و ریشههای آن در گذشته وجود داشته باشد.
-یکی از مسائل مهم کنونی ما این است که قرآن را به صورت روزانه استفاده نمیکنیم و به آن نگاهی مناسبتی داریم؛ تلاش ما در این پروژه این بود که بتوانیم مخاطبان را به استفاده روزانه از قرآن سوق دهیم و در این راستا سعی کردیم تذهیبهای مورد استفاده در قرآن به شکلی مینیمال و مورد پسند جوانان باشد.
-کاغذ اصلی این قرآن کاغذ تحریر ایرانی و از نوع سبک است؛ برای تزئین صفحات به این نتیجه رسیدیم که هنر اصلی ما کلمهاللهی است و با بهرهگیری از حروف کوفی، تزئینات لازم را انجام دادیم.
رضا بختیاریفرد: در حال حاضر قلم به یک امر نامرئی تبدیل شده است به همین خاطر طراحان تایپ چندان که باید دیده نمیشوند. ما همواره به سادگی از کنار تایپفیسها و فونتها عبور میکنیم و به این فکر نمیکنیم که این تایپفیسها طراحی داشته و گاه آن طراح بیش از یک سال برای طراحی فونت زمان گذاشته است.
-طراحی فونت در ایران اتفاق نوپایی است و ما به زحمت آن را انجام میدهیم و اکنون در حال آزمون و خطا هستیم. این خطر را کردیم که بتوانیم به کیفیتی قابل قبول برسیم و تاکنون بازخوردهای خوبی از قِبَل انجام کار گروهی گرفتهایم.
-ما همیشه درباره هنر صفحهآرایی و خوشنویسی صحبت کردهایم و نام هنر را بر آنها گذاشتهایم؛ در صورتی که همه آنها دیزاین بودهاند؛ اساساً همه دستگاههای خطی برای رفع یک نیاز معین دیزاین شدهاند.
-خط واضح برای خواندن قرآن طراحی شده و هدف این است که ایرانیها قرآن را راحتتر بخوانند و آن را با سهولت بیشتری فهم کنند؛ همچنین جوانترها بتوانند به سادگی با قرآن ارتباط برقرار کنند؛ سعی ما بر این بود که بتوانیم متناسب با ذائقه امروز جوان ایرانی فونت مناسبی را طراحی و آماده کنیم.
امید امامیان: من و رضا از سال 1387 همدیگر را میشناسیم و هر دو از یک دانشگاه میآییم؛ همزمان با ورودمان به سربازی، به این فکر افتادیم که آیا میشود تایپ را دو نفره کار کرد یا نه؟ اوایل سال 1395 بود که آقای عزیزینژاد پیشنهاد طراحی و تولید یک تایپفیس قرآنی که مناسب نسل جوان باشد و برای صفحات وب و موبایل مورد استفاده قرار بگیرد را به ما ارائه داد.
-از مرداد 1395 تا مرداد 1399 مشغول این پروژه بودیم. قبل از انجام کار، برای تحقیق و بررسی به موزه آستان قدس مشهد و موزه قرآن کریم تهران رفتیم؛ طراحیهای اولیه ما روی کاغذ انجام میشد و پس ازاینکه به کمال میرسید، آنها را اسکن میکردیم.